Erbo-dis-esternut
Achillea ptarmica
Asteraceae Compositae
Autre noum : Boutoun-d'argènt.
Noms en français : Achillée ptarmique, Herbe à éternuer.
Descripcioun :L'erbo-dis-esternut èi devengudo raro au nostre, malodi l'avalimen di relarg umide. Es uno grando planto que trachis en coulounìo e qu'a gaire d'óudour. Li fueio soun estrecho, en lanço e dentado dous cop.
Usanço :Sèmblo pas nous faire esternuda tóuti ! Èi couneigudo pèr mens faire peta (carminativo) e coume remaisso doulour, majamen pèr li dènt. A passa tèms, li fueio èron mastegado. En Asìo e en Acadìo soun manjado en soupo, pamens la planto sèmblo empouisounanto pèr li bèsti (chivau, fedo, vaco).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,2 à 1,7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Prado umido
- Palun
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Achillea ptarmica L., 1753
Fragoun(-de-Valdieri)
Potentilla valderia
Rosaceae
Nom en français : Potentille de Valdieri.
Descripcioun :Aquéu fragoun, emé si fueio quouro verdo, quouro argentado, douno d'èr à-n-uno pato-de-lioun (Alchemilla). Pamens fau bèn regarda la flour que ié sèmblo pas. Trachis en auto mountagno dins li fendasclo de roucas e li pelouso roucaiouso ounte ié flouris l'estiéu. Se rescontro soulamen dins lis Aup marino e èi "remplaça" pèr soun cousin, lou fragoun-de-nèu, Alchemilla nivalis, dins lis Aup interno. Lou fragoun-de-nèu èi bourrihu au contro dóu fragoun-de-Valdieri qu'èi sedous (péu contro la fueio). Coumpara emé lou fragoun-de-nèu. La planto èi marcado sus listo roujo categourìo LC, valènt à dire soucit minour.
Usanço :Counneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Potentilla
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 à 5 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1600 à 2600 m
Aparado : Noun
Remarco : Endemico Aup marino
Juliet à avoust
Liò : Pelouso roucaiouso
- Roucas
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Aupènco
Ref. sc. : Potentilla valderia L., 1753